Ontwerp elektriciteitsstation Rhijnspoor
Liander heeft Heren 5 Architecten gevraagd om een ontwerp te maken voor het elektriciteitsstation. Het ontwerp moet voldoen aan:
- de eisen en wensen van Liander voor techniek, veiligheid en beheer.
- het Programma van Eisen dat is opgesteld door de gemeente Amsterdam.
- het beleid en de regels voor elektromagnetische velden (EMV) en geluid.
- de kwaliteitsstandaard van de gemeente Amsterdam. Dit wordt getoetst door de Commissie Omgevingskwaliteit (COK/welstand).
Welke invloed hebben omwonenden op het ontwerp?
- Tijdens de informatiebijeenkomst op 2 oktober 2024 konden bezoekers met de architect in gesprek over het ontwerp.
- In het buurtonderzoek dat is uitgevoerd door Bureau Bewonerszaken konden buurtbewoners suggesties doen voor het ontwerp. Liander heeft deze meegegeven aan de architect.
- Het schetsontwerp is besproken tijdens de informatiebijeenkomst op 16 april 2025. Onderstaand vindt u de terugkoppeling van deze bijeenkomst.
- Op basis van het definitieve ontwerp vraagt Liander een omgevingsvergunning bouw aan. Als deze vergunning ter inzage ligt, kunnen omwonenden bij gemeente Amsterdam bezwaar maken tegen het verlenen van de vergunning. Omwonenden ontvangen een bericht zodra de omgevingsvergunning ter inzage ligt.
Terugkoppeling informatiebijeenkomst 16 april 2025
Op woensdagavond 16 april vond een bewonersbijeenkomst plaats over het schetsontwerp van het nieuwe elektriciteitsstation aan de Eerste Boerhaavestraat. Hiervoor hebben circa 900 adressen een uitnodiging ontvangen. We kijken terug op een waardevolle avond met 17 omwonenden, open gesprekken en veel betrokkenheid vanuit de buurt.
Uw feedback
Uit de exitpoll bleek dat omwonenden positief waren over het ontwerp van het nieuwe elektriciteitsstation en de opzet van de informatiebijeenkomst:
“Goed ontwerp, goede host.”
“Prettige avond, fijn om geïnformeerd te worden.”
“Mooi dat er geluisterd is naar de suggesties van de buurt.”
“Bakstenen moeten passen bij de rest van de straat.”
“De vraag over luchtkwaliteit tijdens de bouw moet nog wel beantwoord worden.”
Het ontwerp van het nieuwe gebouw
Tijdens de avond is het schetsontwerp van het nieuwe station gepresenteerd. Onderstaand ziet u het ontwerp van de architect.
Enkele belangrijke punten:
- Hoogte gebouw: de hoogte van het nieuwe gebouw wordt 12,80 meter, dat is 3 meter lager dan we eerder communiceerden. Dit komt door de uitwerking van het technisch ontwerp. Het nieuwe gebouw wordt 1,80 meter hoger dan het huidige gebouw.
- Locatie: het nieuwe elektriciteitsstation komt verder van de omliggende tuinen te staan dan het huidige elektriciteitsstation. De positie van het gebouw is XXX meter verder van de bebouwing dan het bestaande gebouw.
- Kunstwerk: het bestaande gebouw met het kunstwerk, aan de Eerste Boerhaavestraat, blijft behouden. Het wordt (voorlopig) niet opnieuw ingericht.
- Veiligheid: het terrein wordt volledig omheind. Het hekwerk is zo ontworpen dat er niet over het hek heen geklommen kan worden.
- Duurzaamheid/ groene invulling: het nieuwe elektriciteitsstation wordt voorzien van een groen sedumdak. Het voorstel voor de haag op de perceelgrens met de tuinen aan de Leeuwenhoekstraat is een gemengde haag met een combinatie van groenblijvende, bladhoudende en besdragende soorten. Naast de haag bevindt zich een zone met kruidenrijk gras. Ter plaatse van de parkeerplaatsen op het terrein is deze voorzien van halfopen klinkers. Aan de straatkant zorgt een cluster van planten voor een hoogteaccent. De soorten bloeien in verschillende seizoenen en trekken bijen en vlinders aan.
- Invulling groen: de suggesties voor de beplanting in het ontwerp zijn nog niet definitief. Er is ruimte om samen met omwonenden te kijken naar een groene invulling. Conform de huidige planning verwachten we dat dit zal plaatsvinden eind 2025.
- Zonnepanelen: Liander is door de gemeente verzocht de mogelijkheden voor groene daken te onderzoeken. Omdat we geen combinatie van groen en zonnepanelen aanbrengen, plaatsen we geen zonnepanelen. Bovendien worden er vanwege netcongestie geen zonnepanelen geplaatst – Liander ziet het niet als redelijk om zelf energie op te wekken en aan zichzelf terug te leveren als tegelijkertijd door netcongestie bewoners geen zonnepanelen kunnen plaatsen.
- EMV contour: op verzoek van de gemeente heeft Liander een berekening laten maken van de 0,4 microtesla EMV-contour van het nieuwe elektriciteitsstation. De berekening laat zien dat de EMV-contour geen bestaande woningen raakt (afbeelding 1). De GGD verwacht daarom geen risico’s voor de gezondheid van omwonenden. Bekijk hier het volledige GGD-advies.
- Warmte: transformatoren zijn in de regel uitermate efficiënte apparaten. Hierdoor is de hoeveelheid warmte die vrijkomt beperkt en bovendien van lage temperatuur. Er kan daarom geen constante temperatuur terug geleverd worden aan een lokaal warmtenet. Daarnaast mag Liander geen warmte verkopen. Dit valt buiten het wettelijke domein van een netbeheerder.
Bovenaanzicht met sedumdak van het nieuwe elektriciteitsstation
Links balala
EMV vragen tijdens de bijeenkomst
Er is veel gesproken over de EMV-overschrijding die in november 2024 is gemeten aan de muur van de Eerste Boerhaavestraat van het bestaande elektriciteitsstation. Omwonenden uitten zorgen over gezondheid, toezicht en transparantie. Een samenvatting:
Bestaande situatie
- De GGD geeft aan dat de huidige situatie geen gezondheidsrisico oplevert.
- Bij het huidige station, aan de zijde van de Eerste Boerhaavestraat, wordt een maatregel getroffen, zodat voorbijgangers niet direct langs de muur kunnen lopen. Deze maatregel wordt voor de zomer bekend gemaakt.
- De metingen bij het huidige station zijn gedaan door DEP (Duurzaam Energie Perspectief). Dit is de afdeling van Alliander die hierin gespecialiseerd is. Het analyserapport van DEP wordt binnenkort op deze projectpagina gepubliceerd. U ontvangt hierover bericht via de BouwApp.
- Gedetailleerde antwoorden op vragen over EMV bij Rhijnspoor kunt u teruglezen op deze pagina.
Toekomstige situatie
Hoe ziet de EMV-contour van het nieuwe elektriciteitsstation eruit?
- Bij het nieuwe ontwerp is er bewust gezorgd dat de 0,4 microtesla-contour niet over tuinen of woningen loopt. Meer hierover leest u op deze pagina.
- Tijdens de bijeenkomst was een EMV-contour te zien waarbij de positie van het nieuwe gebouw niet correct was ingetekend. Wel was de EMV-contour al berekend op basis van de positie van het nieuwe gebouw. Dat gaf helaas verwarring. Op de afbeelding op deze pagina ziet u nu de EMV-contour én de positie van het nieuwe elektriciteitsgebouw.
Hoe kunt u als omwonenden er wel op vertrouwen dat het nieuwe elektriciteitsstation de EMV-norm niet overschrijdt?
- Er zijn verschillende vragen gesteld over metingen door Liander bij het nieuwe station en handhaving door de gemeente.
- Structurele metingen bij alle onderdelen van het elektriciteitsnet in Nederland zijn niet haalbaar. Dit is vanwege de grote hoeveelheid onderdelen waar er sprake is van EMV, namelijk overal waar stroom doorheen loopt (zoals kabels, spoelen, elektriciteitshuisjes etc.) Daarom wordt er steekproefsgewijs op EMV gemonitord.
- In het uitzonderlijke geval van Rhijnspoor heeft Liander aangegeven een EMV meting te gaan uitvoeren, zodra het nieuwe station in gebruik is. De meting zal in de winterperiode worden uitgevoerd, aangezien dan de verwachtte waarden het hoogst zijn. De metingen worden publiek gedeeld en omwonenden worden hier actief over geïnformeerd.
- Mocht er daarna nog behoefte zijn vanuit de buurt voor vervolgmetingen, dan kunnen die via de GGD aangevraagd worden.
- Er is op dit moment geen wettelijke norm, wel een voorzorgbeleid vanuit het Rijk en Gemeente Amsterdam. Meer informatie over regels en beleid voor elektriciteitsstations is terug te vinden op deze pagina.
Planning en bouwoverlast
- De bouw start naar verwachting in 2029.
- Voorafgaand vindt een informatiebijeenkomst over de bouwwerkzaamheden plaats.
- Het huidige elektriciteitsstation blijft in gebruik tot het nieuwe elektriciteitsstation klaar is.
- Er komt een BLVC-plan (bereikbaarheid, leefbaarheid, veiligheid en communicatie) waarin staat hoe hinder van de bouw & sloop beperkt wordt.
- Voorafgaand aan de werkzaamheden worden 0-metingen uitgevoerd om eventuele schade aan woningen te monitoren.
Groen en omgeving
- Het nieuwe elektriciteitsstation krijgt een sedumdak dat bijdraagt aan het verminderen van fijnstof en bijdraagt aan biodiversiteit.
- De invulling van groen op het terrein bestaat uit niet diepwortelende beplanting. De parkeerplaatsen worden voorzien van grasbetonstenen, zodat deze waterdoorlatend zijn en er gras of andere beplanting doorheen kan groeien.
- Nadrukkelijke wens van omwonenden is om bij de beplanting te kiezen voor inheemse soorten. De architect van Heren5 gaat in overleg met bewoners over de groene invulling. Conform de huidige planning verwachten we dat dit zal plaatsvinden eind 2025. Omwonenden ontvangen hierover bericht.
- Er is aandacht gevraagd voor het groene hoekje in de Deymanstraat. Dit hoort niet bij het terrein van het elektriciteitsstation. De gemeente gaat na wat hier mogelijk is aan vergroening.
Hoe nu verder?
- Informatie over de oplossing van de EMV-overschrijding aan de Eerste Boerhaavestraat. Berichtgeving hierover volgt via de BouwApp.
- Uitnodiging informatiebijeenkomst bouwwerkzaamheden. Nader te bepalen in 2027.
- Betrokkenheid omwonenden bij de herinrichting van de haag. Details volgen, volgens de huidige planning eind 2025 of begin 2026.
Tot slot
We willen u bedanken voor de betrokkenheid, kritische vragen en constructieve inbreng.
De komende periode houden we u via de BouwApp en deze projectpagina op de hoogte.
Loading component...
Meer weten?
| Invloed tijdens de planfase | |
|---|---|
| Informatiebijeenkomst oktober 2024 | Bezoekers konden met de architect in gesprek met de architect en suggesties voor het ontwerp van het gebouw en het hekwerk meegeven. Deze worden meegenomen in de afwegingen voor het ontwerp. |
| Buurtonderzoek oktober 2024 | Deelnemers konden suggesties doen voor het ontwerp. Deze worden meegenomen in de afwegingen voor het ontwerp. |
| Informatiebijeenkomst over het ontwerp op 16 april 2025 | Bezoekers kunnen met de architect in gesprek en reageren op het schetsontwerp. We laten zien welke suggesties wel en niet zijn meegenomen in het ontwerp en waarom. |
| Informatiebijeenkomst over de werkzaamheden 2026/2027 | We bevragen omwonenden over de maatregelen die we nemen om de overlast voor de buurt te beperken. |
U kunt met ons in contact komen via:
| We staan altijd open voor vragen en suggesties van buurtbewoners. |
| Inspraak bij procedures | |
| Liander doorloopt diverse vergunningprocedures
| Een kennisgeving van een vergunningverlening wordt gepubliceerd op officielebekendmakingen.nl. Nadat de vergunning is verleend ligt deze 6 weken ter inzage. U kunt in deze periode bezwaar maken. Liander informeert u wanneer de omgevingsvergunning wordt ingediend en wanneer deze ter inzage ligt. |
Het programma van eisen bestaat uit eisen en wensen van Liander en uit een bouwenvelop van gemeente Amsterdam. In de bouwenvelop staan de spelregels voor de beeldkwaliteit en ander beleid dat van toepassing is op deze locatie De bouwenvelop is afgestemd met de COK (Commissie Omgevingskwaliteit, welstand). Daarnaast hebben we de wensen van buurtbewoners, die we in 2024 hebben opgehaald tijdens de informatiebijeenkomst en in het buurtonderzoek, meegegeven aan de architect.
In de bouwenvelop staan onder meer de volgende punten:
- Voor het niveau van welstand is 'Bijzonder welstandsniveau' van toepassing.
- Bakstenen gevels met zorgvuldige detaillering zijn kenmerkend voor de blokbebouwing in de 19e-eeuwse ring.
- Industriële vormgeving met gebruik van hoofdzakelijk baksteen met verbijzonderingen in de vorm van reliëfs, metselverbanden of afwijkende materialen.
- De gevel van het bestaande elektriciteitsstation aan de Eerste Boerhaavestraat is een referentie voor de nieuwbouw.
- Voor de dichte gevels en de gevels gericht op de openbare ruimte is het van belang om ritme en vlakverdeling aan te brengen.
- De toegangen en hekwerken dienen zorgvuldig en hoogwaardig ontworpen te worden als één architectonisch geheel met de architectuur van het gebouw.
- De hekwerken zijn onderdeel van de rooilijn van het bouwblok.
De architect houdt zich bezig met:
- Een ontwerp voor de buitenkant van het nieuwe elektriciteitsstation.
- Een ontwerp voor de inrichting van het terrein.
- Een afscheiding/hek langs de Deymanstraat en langs de tuinen van de woningen aan de Leeuwenhoekstraat.
Daarnaast onderzoeken we:
- Hoe we het hekwerk van het gebouw aan de Eerste Boerhavestraat kunnen laten aansluiten op het ontwerp van het nieuwe elektriciteitsstation.
- Of we in de openbare ruimte iets terug kunnen doen voor de buurt. In het buurtonderzoek zijn hiervoor verschillende suggesties gedaan: extra (fiets)parkeerplaatsen, speelgelegenheid, extra groen. Hierover worden gesprekken gevoerd met de gemeente.
Contact
Heeft u een vraag of opmerking? U kunt ons bereiken via rhijnspoor@liander.nl
.