17 januari 2022 kwartaalcijfers zonnepanelen duurzame energie salderingsregeling

In 2021 ruim 30% meer zonnepanelen aangesloten op stroomnet Liander

Netbeheerder Liander heeft het afgelopen jaar omgerekend zo’n 1700 voetbalvelden vol nieuwe zonnepanelen van ondernemers en consumenten aangesloten op het elektriciteitsnet in Friesland, Noord-Holland, Flevoland, Gelderland en een deel van Zuid-Holland. Ondanks dat op steeds meer plaatsen de maximale capaciteit van het elektriciteitsnet wordt bereikt door het grote aanbod van zonnestroom heeft Liander in 2021 33% meer nieuwe zonnepanelen aangesloten dan in het voorgaande jaar.

De nieuwe panelen hebben samen een capaciteit van 1.169 megawatt (MW). Het totale vermogen van de zonnepanelen die groene stroom leveren aan het stroomnet van Liander komt daarmee op 4,7 gigawatt (GW). Zo’n 20% van de consumenten en ondernemers in het verzorgingsgebied van Liander heeft nu zonnepanelen.

Update 18-01-2022: Liander is voorstander van opwek van zonne-energie door consumenten en bedrijven. Wij vinden het dan ook vervelend dat er in de media een ander beeld is ontstaan van onze mening over het gebruik van zonnepanelen. Het energienet is echter niet ontworpen voor de grote hoeveelheden zonnestroom die nu op hele zonnige dagen worden opgewekt. Hierdoor kan het helaas voorkomen dat zonnepanelen tijdelijk geen elektriciteit aan het net kunnen terugleveren. Wij willen klanten zo goed mogelijk ondersteunen bij hun verduurzaming. Zo werken we op veel plekken aan de verzwaring en uitbreiding van het elektriciteitsnet. Maar dat alleen is niet genoeg. Daarom zijn wij voorstander van de afbouw van de salderingsregeling en het stimuleren van consumenten en ondernemers om aan de slag te gaan met opslag en flexibiliteit van zonne-energie. Hierdoor wordt het elektriciteitsnet efficiënter gebruikt en blijft het betaalbaar.

Grote zonnedaken en zonneweiden blijven groeien

In 2021 kwamen er in het verzorgingsgebied van Liander 1.203 grote zonnedaken en zonneweiden bij (+663 MW), in 2020 waren dat er nog 1.765 (+580,9 MW). Het gemiddelde vermogen van een zonneweide of zonnedak groeide daarmee van 329 kW in 2020 naar 551 kW in 2021. De groei van het vermogen van panelen bij producenten van grootschalige zonnestroom neemt dus af. In 2020 was de groei 59% ten opzichte van het jaar er voor, in 2021 was dit 42% ten opzichte van 2020.

Ruim 600 duizend woningen en bedrijfjes met zonnepanelen

Liander registreerde in 2021 124.160 nieuwe woningen en kleine bedrijven met zonnepanelen (+26% t.o.v. 2020). Daarmee komt het aantal woningen en kleine bedrijven met zonnepanelen in het verzorgingsgebied van Liander op 611.914. Al deze kleine producenten leveren samen een grote hoeveelheid groene stroom aan het elektriciteitsnet.

Drukte op het elektriciteitsnet

Belangrijke aanjager van de populariteit van zonnepanelen onder woningbezitters is de salderingsregeling. Deze wordt de komende jaren geleidelijk afgebouwd. De salderingsregeling is de afgelopen jaren effectief geweest in het stimuleren van zonnepanelen op woningdaken. De opmars heeft echter ook nadelen. Netbeheerders hebben op zonnige dagen moeite de piekopbrengst zonnestroom op te vangen en consumenten en bedrijven worden niet gestimuleerd om de energie die zij opwekken daadwerkelijk zelf te gebruiken.

Nederland heeft een van de betrouwbaarste elektriciteitsnetten van de wereld. Dit is echter niet ontworpen op de grote hoeveelheden zonnestroom die nu op zonnige dagen worden opgewekt. Op mooie dagen, als alle zonnepanelen veel elektriciteit leveren en er weinig elektriciteit wordt gebruikt, loopt de spanning in de elektriciteitskabels op sommige plaatsen zo hoog op dat de zonnepanelen afschakelen. Dit beveiligingsmechanisme voorkomt dat door die hoge spanning apparatuur in huis kapot gaat en kabels doorbranden. Op zo’n moment kan het voorkomen dat er tijdelijk geen elektriciteit aan het net geleverd kan worden. Liander betreurt dat dit steeds vaker voorkomt en werkt met man en macht aan verzwaring van het elektriciteitsnet en aan slimme oplossingen.

Salderingsregeling

Liander is voorstander van de door de overheid aangekondigde afbouw van de salderingsregeling en het stimuleren van consumenten en ondernemers om aan de slag te gaan met opslag van zonne-energie. De gezamenlijk netbeheerders, waaronder Liander, zijn van mening dat de subsidie op opslag – parallel aan afbouw van de salderingsregeling - een belangrijk middel is om het investeren in zonnepanelen op daken te blijven stimuleren. Netbeheer Nederland, de branchevereniging van netbeheerders, heeft deze visie verwoord in een position paper. Door de afbouw van de salderingsregeling en het stimuleren van opslag en flexibel gebruik van zonne-energie wordt het elektriciteitsnet efficiënter gebruikt en blijft het betaalbaar. Dit is van essentieel belang voor het toekomstig energiesysteem en het realiseren van het Klimaatakkoord. Het Rijk kan overwegen om de middelen die vrijgespeeld worden door de afbouw van de salderingsregeling in te zetten voor het verder stimuleren van opslag en flexibiliteit. Met als doel de opwek en verbruik van stroom dichter bij elkaar te brengen. (Thuis)batterijen maken het mogelijk om energie die wordt opgewekt op te slaan en op een ander moment te gebruiken. Dit voorkomt pieken in de belasting van het energienet. Dit is nodig omdat de netbeheerders het elektriciteitsnet moeten aanleggen op de maximale piek. Dit kost veel maatschappelijk geld en is niet efficiënt, omdat het net het grootste deel van de tijd voor slechts een klein percentage wordt benut.

Meer info per regio