Meer opwek energie: impact op elektriciteitsnet
Meer opwek energie: impact op elektriciteitsnet
Nederland kent veel landelijk gebied, dat zich goed leent voor de opwek van duurzame energie. Het aantal windmolens en zonneparken die duurzame energie opwekken groeit snel. Het terugleveren van energie is een goede ontwikkeling, maar heeft een grote impact op ons netwerk. Op deze pagina leest u wat deze impact is en wat het kan betekenen voor onze zakelijke klanten met een grootverbruikaansluiting.
Elektriciteitsnet ontworpen voor minder energie
Het elektriciteitsnet in landelijk gebied is oorspronkelijk ontworpen om stroom van gas- en kolencentrales naar de gebruikers te transporteren. Het net is niet ontworpen voor grootschalige teruglevering van energie in gebieden waar de kabel doorgaans 'dun' is. Uiteraard hebben we nodige aanpassingen en uitbreidingen van het elektriciteitsnet gedaan en passen we het net continu aan.
Op onze website staat een overzicht: hierin ziet u waar de maximale capaciteit van het elektriciteitsnet is bereikt of in zicht is. Voor terugleveren is dat vooral in delen van Flevoland.
Uitbreiding elektriciteitsnet
Om de huidige en toekomstige ontwikkelingen in ons werkgebied mogelijk te maken, is Liander met gemeentes in gesprek om plannen, mogelijkheden en verwachtingen op elkaar af te stemmen. Om te zorgen dat het elektriciteitsnet betrouwbaar en beschikbaar blijft voor al onze klanten, is het nodig dat we de capaciteit van het elektriciteitsnet uitbreiden. Dit betekent meer en dikkere elektriciteitskabels in de grond en/of extra verdeelstations voor elektriciteit. Het duurt vaak een aantal jaar voor dit is gerealiseerd.
Tijdelijk minder uitbreiding van vermogen voor zakelijke klanten
Totdat het elektriciteitsnet is uitgebreid, zal het vaker gebeuren dat onze zakelijke klanten met een grootverbruikaansluiting minder mogelijkheden krijgen voor extra vermogen. Dan heeft een klant wel een aansluiting voor elektriciteit, maar kan hij tijdelijk niet de volledige capaciteit van de aansluiting gebruiken. Vooralsnog komt dit alleen voor bij een aantal zakelijke klanten met een aansluiting voor grootverbruik. Het heeft geen gevolgen voor consumenten.
Oplossingen voor meer capaciteit op het elektriciteitsnet
Liever nog dan dat we ons totale elektriciteitsnet uitbreiden, voorkomen we grote investeringen en hoeveelheden werk. Dit doen we door slimme oplossingen in te zetten. Die oplossingen bieden namelijk sneller meer ruimte op het net dan wachten op uitbreidingen. Daarnaast geven we hiermee invulling aan onze missie om de energievoorziening betrouwbaar, bereikbaar én betaalbaar te houden. We houden de kosten die de energietransitie met zich meebrengt, zo laag mogelijk.
Welke oplossing het beste past in een gebied, is afhankelijk van de situatie ter plaatse.
Terugleveren: slimme oplossingen waar Liander aan werkt
-
Congestiemanagement
In sommige gebieden waar het druk is op het elektriciteitsnet, biedt congestiemanagement een tijdelijke oplossing. Per gebied onderzoeken wij of congestiemanagement mogelijk is.
Met congestiemanagement verdelen we de beperkte ruimte op het elektriciteitsnet en maken we efficiënter gebruik van de ruimte die er is. Dit doen we op momenten dat de vraag naar transport van elektriciteit hoger is dan wat het elektriciteitsnet aankan. Is deze vraag op een bepaald tijdstip te groot? Dan kunnen grootverbruik klanten tijdelijk en tegen betaling minder elektriciteit verbruiken of terugleveren. De ruimte die daarmee vrijkomt, kunnen wij verdelen onder andere klanten. Zo krijgen meer klanten hun gewenste elektrische vermogen.
U vindt meer informatie over congestiemanagement op onze website.
-
Dynamisch Terugleveren
Met Dynamisch Terugleveren gedoogt Liander de teruglevering van energie zolang het elektriciteitsnet dat toelaat. De transportbeperking blijft het uitgangspunt. Leidt de teruglevering tot het overschrijden van de opgegeven spanningsbandbreedte? Dan wordt de hoeveelheid teruggeleverde energie gereduceerd. Hiervoor bent u zelf verantwoordelijk.
Lees meer over Dynamisch Terugleveren.
-
Energieopslag in batterijen
Een batterij kan zowel energie opnemen als leveren. Bijvoorbeeld door de zonne-energie die overdag wordt opgewekt op te slaan en ‘s avonds terug te leveren als de vraag groot is. Helaas is het nu meestal nog niet mogelijk of rendabel om de zonne- of windenergie op te slaan in de zomer om in de winter te gebruiken. Batterijen zijn dus meer geschikt voor korte termijn energieopslag en minder voor seizoensopslag. Er zijn genoeg redenen te noemen om batterijen te gebruiken voor de opslag van duurzame energie. Lees hier meer over.
Liander is een netbeheerder en mag daarom zelf geen energie opslaan hoewel we die vraag vaak krijgen. Wel hebben batterijen impact op het elektriciteitsnet. Daarom denken we graag mee over de manier waarop het opslagsysteem kan worden ingezet. -
Stroompieken voorkomen en bijsturen
Een andere oplossing voor meer ruimte op het elektriciteitsnet is het vermijden van stroompieken die worden veroorzaakt door het opwekken van energie door wind en zon. Zonne- of windparken die slechts enkele keren per jaar een piek in opwek verwachten, kunnen een aansluiting krijgen die lager is dan de piek. Dat scheelt aanzienlijk in de aanschafkosten en dit belast het elektriciteitsnet minder sterk.
Tip: omvormers met lager vermogen dan piek in opwek
Gaat u een groot zonnepark opzetten? Kies dan voor omvormers die mínder vermogen hebben dan de zonnepanelen. Dit kan economisch interessant voor u zijn. Zonnepanelen in Nederland produceren namelijk slechts zelden hun piekvermogen. Het is daarom zonde om een omvormer te kiezen die net zo groot is als het piekvermogen van de panelen, omdat u dan extra betaalt voor capaciteit die u eigenlijk (bijna) nooit nodig heeft.Een bijkomend voordeel van omvormers met een lager vermogen is dat de kans minder groot is dat u het elektriciteitsnet overbelast. Als meer zonneparken hun omvormers zo kiezen, dan is er ruimte voor meer zonneparken.
Daarnaast is er een convenant genaamd 'Zon Betaalbaar op het Net'. Hier staat onder andere in dat bij de ontwikkeling van nieuwe zon-PV installaties (zowel op dak, land als water) voortaan om een aansluiting met een aansluitcapaciteit van maximaal 70% van het piekvermogen van de geïnstalleerde paneelcapaciteit van de totale installatie gevraagd kan worden.
-
Tijdelijk afschakelen opwek
Om meer duurzame opwek toe te kunnen laten op het bestaande elektriciteitsnet, introduceert Liander de op afstand schakelbare installatie of aansluiting voor zakelijke klanten. Bij klanten met een aansluiting van160 kVA tot en met 2MVA, waarmee alleen energie wordt teruggeleverd aan het net, zet Liander deze oplossing in. Voorwaarde is daarbij wel dat de lokale netsituatie er geschikt voor is. Meer informatie vindt u op: http://www.liander.nl/tijdelijkafschakelenopwek
-
‘Vluchtstrook’ beschikbaar als extra ‘rijbaan’ voor terugleveren
Op 1 januari 2021 is er nieuwe wetgeving (Algemene Maatregel van Bestuur) ingegaan. Vanaf deze datum mogen netbeheerders de reservecapaciteit van het elektriciteitsnet (zogenoemde 'vluchtstrook') ook gebruiken voor het transport van duurzame energie.
Treedt in gebieden waar de vluchtstrook wordt gebruikt een storing op of moet er onderhoud plaatsvinden? Dan is de vluchtstrook nodig om het leveren van elektriciteit te continueren. De productie van klanten die gebruik maken van de vluchtstrook moet dan tijdelijk worden afgeschakeld of teruggeregeld. De betrouwbaarheid voor het leveren van elektriciteit aan klanten, blijft hiermee onveranderd. Het gebruik van de vluchtstrook is geen oplossing voor de schaarsteproblematiek in zijn geheel. Daarom blijven we investeren in de uitbreiding van ons energienet. Meer lezen over het gebruik en inzet van de vluchtstrook? Lees dan hier verder>>
Extra capaciteit verzorgingsgebied Liander
In theorie levert het gebruik van de vluchtstrook op de betreffende stations tot 30% meer capaciteit op. In de praktijk kan de potentie van de vluchtstrook lager uitkomen, aangezien de daadwerkelijke capaciteit afhankelijk is van meerdere factoren, zoals de capaciteit van het hoogspanningsnetwerk van TenneT, lokale (ruimtelijke) omstandigheden, de technische belastbaarheid van assets en extra aansluitmogelijkheden, vergunningen (milieucategorie), en geluidszonering.
-
Zon en wind op één kabel - cable pooling
In sommige gevallen kunnen wind- en zonneparken samen 1 elektriciteitskabel delen; want als het hard waait, schijnt de zon bijna nooit heel fel, en andersom. Dit noemen we cable pooling. Op deze manier heb je maar één aansluiting nodig, in plaats van twee. Dit scheelt weer extra aansluitingen die gebruik maken van het elektriciteitsnet.
Zo kunnen meerdere initiatiefnemers die vlak bij elkaar zitten, samen een kabel delen. Bijvoorbeeld een windpark en een zonneweide samen. Of een zonneweide die een kabel deelt met een fabriek of datacenter. Door deze initiatieven te combineren op één aansluiting, kunnen de initiatiefnemers flink besparen op hun aansluitkosten en op het maandelijkse bedrag voor netbeheer van de kabel. Daarnaast zorgt het voor een betere benutting van de bestaande elektriciteitsnetten.
Bekijk voor meer informatie de video over cable pooling in Franeker of de video in Nijmegen.