Nieuwe Netcode Elektriciteit

1. Mogelijkheden voor inzet van flexibiliteit vergroten. Het besluit bevat instrumenten waarmee flexibiliteit in het net ontsloten kan worden, los van congestie, congestiegebied of congestiemanagement. Dit is het “beter benutten” deel van het besluit.

2. Congestiemanagement als maatregel om, in afwachting van een netverzwaring, toch alvast nieuwe aansluitingen te kunnen realiseren. In de uitvoering van congestiemanagement kunnen de flexibiliteitsinstrumenten van punt 1 ingezet worden.

Liander verwacht dat zij met de nieuwe netcode meer klanten kan aansluiten en transportcapaciteit kan geven door het vaker kunnen toepassen van congestiemanagement. Vanwege de extra mogelijkheden die de gewijzigde Netcode elektriciteit de netbeheerders geeft voor het toepassen van congestiemanagement met opwekkers van duurzame energie, verwachten we dat de positieve effecten voor hun nog hoger uit zullen pakken. 

Dit is lastig om aan te geven. Netbeheerders krijgen 6 maanden om dit te implementeren. Liander is in 2021 al gestart met de voorbereiding van de toepassing van de nieuwe spelregels voor congestiemanagement. Om alvast ervaring op te doen en de implementatietijd te verkorten, is de netbeheerder in 2021 in 4 gebieden pilots gestart om congestiemanagement volgens de nieuwe regelgeving toe te passen. Liander streeft ernaar om vanaf het tweede kwartaal van 2022 succesvol congestiemanagement toe te passen in de pilotgebieden Westhaven, Schenkenschans, Ulft en Marnezijl en klanten in deze gebieden sneller van de gewenste capaciteit te kunnen voorzien.

Daarnaast heeft Liander al ervaring met congestiemanagement in Neerijnen volgens de oude Netcode. In de gebieden Zuidplas en Nijmegen-Noord hebben we ervaring opgedaan met flexibiliteitsmarkten en -contracten. 

Op het moment dat de onderzoeken zijn afgerond komt er duidelijkheid in hoeverre er nog ruimte is voor additionele aansluitruimte. De resultaten van de congestieonderzoeken worden gepubliceerd op onze website.

Ja dat klopt. De nieuwe richtlijnen bieden meer ruimte voor flexibiliteit, zodat ook nieuwe partijen kunnen inspelen op deze ontwikkeling. We voorzien overigens dat flexibiliteit op weg naar de toekomst steeds belangrijker wordt. 

De nieuwe regelgeving zorgt ervoor dat naast grootverbruikers die energie afnemen, nu ook producenten die grootschalig (duurzame) energie opwekken tegen een financiële vergoeding mee kunnen doen aan congestiemanagement. Dit kan enerzijds via dagbiedingen. Als in een gebied het stroomaanbod of de stroomvraag groter is dan het netwerk aankan, kan de netbeheerder een oproep via het platform GOPACS aan (markt)partijen doen om meer of juist minder elektriciteit te gebruiken of in te voeden. De (markt)partijen geven vervolgens aan tegen welke prijs zij dit willen doen. De netbeheerder accepteert vervolgens de biedingen, de klant doet wat het heeft beloofd en krijgt daarna zijn of haar vergoeding.

Netbeheerders kunnen met de nieuwe spelregels straks naast dagbiedingen ook lange termijncontracten afsluiten met grootverbruikers en producenten, om tegen een afgesproken vergoeding minder gebruik te maken van het net. Voor verbruikers en producenten met kleinere aansluitingen wordt het mogelijk om zich te groeperen en gezamenlijk deel te nemen aan congestiemanagement. De netbeheerder kan in sommige gevallen ook verbruikers en producenten van (grootschalige) wind- en zonnestroom verplichten om tegen een financiële vergoeding de vraag naar transport te verminderen. De netbeheerders werken samen uit hoe zij dit in de praktijk gaan toepassen.

Alle netbeheerders zullen altijd bij voorkeur congestiemanagement via marktgebaseerde – vrijwillige - oplossingen proberen uit te voeren. De netbeheerder kan in sommige gevallen ook verbruikers en producenten van (grootschalige) wind- en zonnestroom verplichten om tegen een financiële vergoeding de vraag naar transport te verminderen. 

Bij met name stations waarin de congestie veroorzaakt werd door duurzame opwek verwachten we dat congestiemanagement op basis van de nieuwe code vaker in gezet kan worden. Over de congestiegebieden met congestie door afname kunnen we nog geen uitspraken over doen voorafgaand aan het uitvoeren van de betreffende congestie-onderzoeken. Hier zijn we volledig afhankelijk van het aanbod van regelbaar congestievermogen.  

De netbeheerders investeren naast uitbreiding van het net ook in congestiemanagement. Zo kunnen we het elektriciteitsnet optimaler gaan benutten in gebieden waar er een tekort aan capaciteit is. Deze kosten worden door de netbeheerder vergoed aan de partijen die ons helpen met het oplossen van congestie. Omdat we werken met maatschappelijk geld, is een financiële grens bepaald door de ACM voor het uitvoeren van congestiemanagement door de netbeheerders.

De nieuwe regels zorgen er naar verwachting voor dat er meer ruimte ontstaat in de regio’s om nieuwe klanten of projecten rondom duurzame opwek aan te sluiten. Dit kunnen bijvoorbeeld regionale duurzame initiatieven zijn, die nu nog in de wachtrij staan. TenneT en de regionale netbeheerders bereiden de implementatie voor het operationaliseren van congestiemanagement volgens de nieuwe Netcode voor. Meer informatie over de lopende congestieonderzoeken van TenneT is hier te vinden.

Zowel bij gebieden met congestie voor opwek als voor afname op stationsniveau en in de onderliggende netten zal Liander congestieonderzoeken opnieuw uitvoeren op basis van de spelregels uit de nieuwe Netcode. Liander ziet verschil in complexiteit in de onderzoeken, en zal de onderzoeksvolgorde prioriteren. Liander probeert naast de complexiteit ook bij de prioritering rekening te houden met gebieden waar het toepassen van congestiemanagement de meeste waarde gaat toevoegen.

Wij streven ernaar om binnen 1 jaar na publicatie van het definitieve codebesluit het grootste gedeelte van de opwek-congestiegebieden onderzocht te hebben, zodat we met behulp van  congestiemanagement een tijdelijke oplossing kunnen bieden totdat de netuibreidingen gerealiseerd zijn. Als we meer zicht hebben op de doorlooptijden dan zullen we de website updaten en klanten informeren, zodat zij goed op de hoogte blijven wat er speelt.

Zodra we meer zicht hebben op de doorlooptijden dan zullen wij de website updaten en klanten informeren, zodat zij goed op de hoogte blijven wat er speelt.