Wat is congestiemanagement?
Met congestiemanagement kunnen we de transportcapaciteit op het net beter verdelen. In gebieden waar het net vol zit, kunnen we wanneer er pieken op het net dreigen te ontstaan met congestiemanagement het net beter benutten. Maar het net zit niet 24/7 vol. Op andere momenten is er nog vaak nog wél transportcapaciteit beschikbaar. Met congestiemanagement kunnen we klanten sneller aan meer vermogen helpen, nieuwe klanten aansluiten en overbelasting op het net voorkomen. Dit geldt voor zowel het opwekken als het verbruiken van elektriciteit. Het is één van de methodes die we niet alleen nu inzetten, maar ook in de toekomst. Met flexibiliteit kunnen we het elektriciteitsnet optimaal benutten.
Hoe werkt het?
Met onder andere transportprognoses van klanten en weersverwachtingen kunnen wij zien in welke regio, op welke dag en welk tijdsblok we een capaciteitsprobleem verwachten. Op bepaalde momenten van de dag of een periode in het jaar is het heel druk op het elektriciteitsnet. Dan zijn er transportpieken voor verbruik of opwek van elektriciteit. We vragen klanten om tegen een financiële vergoeding op deze momenten minder of juist meer vermogen te gebruiken. We noemen dit ook wel ‘spitsmijden’.
De stappen die we nemen bij congestiemanagement:
- In een gebied waar we congestieproblemen verwachten, zoeken we klanten die een langetermijncontract met vast tijdvenster met ons af willen sluiten. Deze klanten passen zelf op afgesproken momenten hun vermogen aan zoals afgesproken. Hiermee kunnen we mogelijk al congestieproblemen oplossen.
- Blijkt dit onvoldoende? Dan benaderen we klanten die een capaciteitsbeperkingscontract op afroep met ons hebben. Deze klanten roepen we 1 dag voor de verwachte congestie om 8.00u op om hun vermogen aan te passen op het afgesproken moment. De afroep is nooit meer dan nodig is om de congestie op te lossen of het maximaal afgesproken vermogen.
- Blijkt op de dag zelf dat er alsnog overbelasting op het net dreigt? Dan plaatsen we een oproep op het congestiemanagementplatform GOPACS. Dit gaat altijd gepaard met een oproep in een gebied waar geen congestieproblemen zijn, zodat de energiebalans op nationaal niveau gewaarborgd blijft.
- Congestie Service Providers (CSP’s) zijn erkende partijen die (namens klanten) via GOPACS een bod mogen doen op de afroep tegen een zelf te kiezen bedrag. Het kan zijn dat CSP’s met ons een biedplichtcontract hebben afgesloten. Bij dit contract moeten zij volgens de voorwaarden verplicht (namens klanten) een bod uitbrengen op de oproep. Bij deze afspraak zijn we er zeker van dat we de congestie kunnen oplossen.
- Wanneer wij het beste bod hebben gekozen, past de desbetreffende CSP het vermogen aan of vraagt aan de klant dit te doen.
Wie kan deelnemen?
Grootzakelijke klanten met een elektriciteitsaansluiting die groter is dan 3x80 ampère en die elektriciteit afnemen of terugleveren, kunnen deelnemen aan congestiemanagement. Wilt u extra vermogen of heeft u een nieuwe aansluiting? Dan kunt u met congestiemanagement in sommige gevallen toch uw gewenste vermogen krijgen. Het is belangrijk dat u uw vermogen zelf kunt aanpassen of dat u dit regelbaar kunt maken. U kunt bijvoorbeeld deelnemen als u:
- veel energie produceert, omdat u bijvoorbeeld veel zonnepanelen of een windpark heeft;
- een batterij heeft om energie op te slaan;
- veel energie afneemt.
Meer weten?
In de Netcode Elektriciteit, die is opgesteld door de ACM, staan de voorschriften voor netbeheerders en netgebruikers voor het functioneren van de netten, het aansluiten van klanten op de netten en het transporteren van elektriciteit over de net. In 2022 is de netcode aangepast en zijn er spelregels opgesteld om flexibiliteit op het net mogelijk te maken. Hierdoor is het beter mogelijk om congestiemanagement toe te passen.
Grootverbruik klanten die elektriciteit afnemen en producenten die grootschalig duurzame energie opwekken kunnen hierdoor deelnemen aan congestiemanagement. Dit kan met dagbiedingen via een energiehandelsplatform of via een langetermijncontract dat u of de Congestie Service Provider (CSP) met ons afsluit.
Nee, dan kan niet altijd. Met congestiemanagement proberen we zoveel mogelijk klanten te helpen. Het is nog steeds mogelijk dat de vraag naar extra capaciteit ook de mogelijkheden van congestiemanagement overstijgt. Het kan zijn dat er te weinig flexibel vermogen wordt aangeboden of dat we de financiële of technische grens hebben bereikt.
Het kan gebeuren dat zowel u als een van uw buren op de wachtlijst staan met een aanvraag voor nieuw vermogen. Afhankelijk van uw totale vermogensvraag wordt uw aansluiting aangesloten op een onderstation of een middenspanningsstation. Op onderstations kunnen we congestiemanagement toepassen. Op middensspanningsstations zijn we dit nog aan het ontwikkelen.
Het kan hierdoor zijn dat uw buurtgenoot met een zware aansluiting op het onderstation wordt aangesloten en dat u met een lichtere aansluiting op het middenspanningsstation wordt aangesloten. Ook kan het zijn dat de buurtgenoot op een ander onderstation is aangesloten, ondanks dat deze in dezelfde buurt woont. Omdat we op het onderstation al wel congestiemanagement kunnen toepassen, kan uw buurtgenoot eerder geholpen worden.
Afhankelijk van waar het knelpunt zit en op welk station u bent aangesloten, kunnen we het probleem oplossen. Capaciteitsproblemen kunnen op verschillende niveaus in het energienet voorkomen:
- Op het hoogspanningsniveau van TenneT
- Op onderstations
- Op middenspanningsstations
- Op laagspanning richting huishoudens
Op de onderstations kunnen we congestiemanagement toepassen, omdat we op deze stations meetapparatuur en voorspellingsmodellen hebben. Ook gaan de kabels rechtstreeks naar klanten met een zware aansluiting.
Op middenspanningsstations hebben we nog nauwelijks meetapparatuur en voorspellingsmodellen. Daarnaast is het netwerk aan kabels rondom deze stations complexer, omdat we op deze stations elektriciteit moeten kunnen omleiden bij storing en onderhoud. Het kan dus zijn dat u bent aangesloten op een middenspanningsstation, waardoor we bij u het knelpunt nog niet kunnen oplossen met congestiemanagement.
Meer over ontwikkelingen van congestiemanagement op middenspanningsstations
Op dit moment onderzoeken we op verschillende plekken waar transportproblemen op middenspanningsstations zijn, hoe we ook hier congestiemanagement kunnen toepassen.
Meer over ontwikkelingen van congestiemanagement op middenspanningsstations
Ja, dat kan. In de Netcode Elektriciteit staat dat de netbeheerder in sommige gevallen kan overgaan tot verplichte deelname aan congestiemanagement. In eerste instantie benaderen we u om een bod te doen waarvan de de condities in een langetermijncontract vastleggen. Zo heeft u nog invloed op de variabelen voordat we tot verplichting over moeten gaan.
Bij onvoldoende aanbod kunnen we u uiteindelijk verplichten om deel te nemen aan congestiemanagement. Dit is dan tegen een wettelijk vastgestelde compensatie voor de momenten waarop u uw transportvermogen moet aanpassen.