26 september 2022

Crailo in beton gegoten

Acht jaar geleden begon netbeheerder Liander met het zoeken naar een geschikte locatie voor een nieuw onderstation in het bosrijke gebied van buurtschap Crailo. Het oude, tijdelijke station - dat in 2000 geplaatst werd - moest hoognodig worden vervangen.

Meerdere locaties werden verkend, maar bleken in de praktijk toch niet haalbaar. Uiteindelijk werd de huidige locatie gevonden, vlakbij de Groene Afslag en midden op de grens van twee gemeenten (Laren en Hilversum). Vorige week gingen de werkzaamheden van start om dit duurzame elektriciteitsverdeelstation te bouwen. Dat heugelijke moment begon met het storten van beton.

Door de bouw van een nieuw elektriciteitsverdeelstation blijft de omgeving voorzien van elektriciteit en kan ook het toekomstige bedrijvenpark De Groene Poort – dat gebouwd zal worden op het terrein van het nieuwe station – van elektriciteit voorzien worden.

Duurzaamheid belangrijk

Voor de ontwikkeling van dit gebied werd de GEM (een orgaan waarin de gemeenten Gooise Meren, Hilversum en Laren vertegenwoordigd zijn) opgericht, de gesprekspartner voor Liander. Later sloot ook de ontwerpende partij Qirion die namens Reddyn het werk uitvoert aan. Het gebied moest nog geheel worden ontwikkeld, dus de beginfase bestond vooral uit het onderling afstemmen over het ontwerp. Duurzaamheid was daarbij voor alle betrokken partijen zeer belangrijk. De GEM had namelijk wensen met betrekking tot de industriële duurzaamheid en het landschappelijk inpassen van het ontwerp.

In samenwerking met Oosterhout Architecten heeft Liander verschillende ontwerpen met het GEM gedeeld, waarin diverse elementen vanuit de directe omgeving zijn toegepast en hergebruikt. Denk aan het hergebruik van materialen die vrijkomen op het terrein om weer in te zetten bij de bouw van het nieuwe station, zoals dakpannen voor de gevelbekleding, betonklinkers voor de bestrating en oude muren die nagenoeg één op één overgenomen kunnen worden in het nieuwe ontwerp.

Daarnaast wilden Liander en Qirion modulair bouwen toepassen, een methode om sneller en eenvoudiger te bouwen. Dankzij modulair bouwen ontwerpt Liander haar netten op basis van standaard configuraties, waardoor tientallen procenten gewonnen kunnen worden ten aanzien van doorlooptijden én kosten én flink meer werk gerealiseerd kan worden. Dat is een zeer belangrijk voordeel nu de energietransitie enorm versnelt. Mede hierom heeft Liander de bouw van dit elektriciteitsstation aangemerkt als ‘pilot duurzaam elektriciteitsverdeelstation’. Daarbij is tijdens de ontwerpfase ook rekening gehouden met de zogenaamde Milieu Prestatie Gebouwen Score. In de techniek is de duurzaamheid vertaalt in: de constructie in houtskeletbouw ( opgeslagen CO2); extra zonnepanelen en bodemkoeling voor de klimaatbeheersing in het gebouw.

Uiteindelijk werd een ontwerp goedgekeurd, waarbij ook nog eens twee markante lindebomen op het bouwterrein overeind kunnen blijven staan.

Samen hobbels wegnemen

De volgende uitdaging was om tussen alle bomen door een tracé te vinden voor alle afgaande en voedende kabels. Nadat de hobbels waren genomen en het ontwerp was goedgekeurd, werd tot slot de wijziging in het bestemmingsplan aangevraagd. Toen daar eind 2021 akkoord op kwam, kon Qirion met het bestek aan de slag en kwam aannemersbedrijf Friso met de beste aanbieding. Na enkele weken voorbereiding begon Friso op maandag 12 september jl. met de daadwerkelijke bouw. De eerste stap was het storten van beton.

Start vieren

Het bijzondere moment van de betonstort is niet onopgemerkt voorbij gegaan: alle betrokken partijen - de architect, Liander, de GEM, Qirion en Friso - werden uitgenodigd om de start van de werkzaamheden te vieren met gebak. Medio 2023 verwacht Friso de bouw af te kunnen ronden en zal dit duurzame elektriciteitsstation in Crailo een feit zijn. Direct daarna zal het inrichten van het station gebeuren, oftewel het plaatsen van de transformatoren en de primaire, secundaire en tertiaire installaties. Nadat alles getest is, kunnen – als laatste fase - ook de kabels worden ‘omgezwaaid’. Dat wil zeggen dat de voedende 50 kV kabels van het oude station worden losgehaald en aangesloten worden op het nieuwe station. Naar verwachting kan het station dan medio 2024 in bedrijf genomen worden.

Projectinformatie

Informatie over de voortgang van de bouw vindt u hier.