Duurzame groei en ruim 50% minder CO2 door flexibel gebruik elektriciteitsnet
Liander en voedingsmiddelenbedrijf PepsiCo tekenen nieuw flexibel contract. PepsiCo kan dankzij flexibel gebruik van het elektriciteitsnet zijn chipsfabriek in Broek op Langedijk verduurzamen. Ze reduceren hun CO2-uitstoot hierdoor met ruim 50%. In de fabriek worden onder andere Lay’s chips en Cheetos geproduceerd. PepsiCo en Liander ondertekenden een flexibel contract om ondanks de knelpunten op het elektriciteitsnet toch de thermische installatie en opslag en van Eneco, die nu wordt gebouwd, in gebruik te kunnen nemen. Op momenten dat er voldoende stroom en transportcapaciteit beschikbaar is op het net kan PepsiCo deze afnemen dankzij dit contract. Daarmee bespaart PepsiCo kosten en wordt het bestaande elektriciteitsnet beter benut. Zij zijn daarmee een voorbeeld voor andere industriële bedrijven. Liander gaat met de 100 grootste gasverbruikers verder actief op zoek naar flexibele oplossingen en worden er transitieroutes uitgewerkt voor de komende 5 tot 10 jaar.
Belang industrie voor Nederland
Joris de Groot, Chief Transition Officer (CTO) bij Alliander: “Nederland heeft de industrie nodig. Het is een van de motoren van de economie. Industriële bedrijven dragen bij aan de welvaart en werkgelegenheid en de producten die zij produceren zijn onmisbaar voor tal van andere sectoren zoals: de gezondheidszorg, de bouw en transport en logistiek. De sector loopt tegen grote uitdagingen aan zoals een vol elektriciteitsnet. Het is belangrijk dat we met de industrie vorm geven aan flexibel elektriciteitsgebruik. Ik ben dan ook trots op de stappen die we met PepsiCo en Eneco zetten. Samen moeten we vorm geven aan het toekomstige energiesysteem. Want het eindeloos uitbreiden van elektriciteitsnetten zorgt voor te hoge netwerkkosten die ook de industrie moet gaan betalen.”
“Toegang tot flexibele duurzame elektriciteit is voor ons een zeer belangrijke randvoorwaarde om de productie in onze chipsfabriek in Broek op Langedijk te kunnen verduurzamen”, aldus Japo Ouwerkerk, Directeur Corporate Affairs bij PepsiCo Noord Europa
Verduurzaming PepsiCo
Samen met Eneco is PepsiCo gestart met het elektrificeren van de fabrieksprocessen met een toevoeging van thermische opslag bij de fabriek. Duurzame elektriciteit wordt met behulp van een soort grote föhn omgezet in warmte van 800ºC. Deze hete lucht kan direct gebruikt worden voor het verwarmen van de olie die gebruikt wordt om de chips te bakken of kan opgeslagen worden om later gebruikt te worden. In dat geval wordt de hete lucht door een grote container met materiaal op basis van ijzerslakken gevoerd. Hier wordt de warmte aan afgegeven. Wanneer de warmte dan weer nodig is, wordt de luchtstroom omgedraaid en geeft het materiaal op basis van ijzerslakken de warmte weer af aan de lucht. Naar verwachting is deze installatie in het najaar van 2025 klaar voor gebruik. Het vervangen van aardgas door duurzame elektriciteit gaat in de eerste fase leiden tot een verlaging van de CO2-uitstoot met ruim 50% ten opzichte van wat PepsiCo verwacht aan emissies zonder deze duurzame oplossing.
Flexibiliteit vastgelegd in contract
Om deze installatie aan te sluiten hebben PepsiCo en Liander afspraken gemaakt, waarbij PepsiCo alleen de installatie kan inzetten als er capaciteit beschikbaar is op het elektriciteitsnet. Het elektriciteitsnet zit namelijk niet altijd vol in deze regio. Dit is vastgelegd in een nieuwe contractvorm. Met dit contract krijgt PepsiCo dagelijks capaciteit op het elektriciteitsnet toegekend buiten de piekmomenten. PepsiCo betaalt alleen voor de toegekende en daadwerkelijk afgenomen kWh's in plaats van tot nu toe gebruikelijk voor een gereserveerd vermogen dat 24/7 beschikbaar moet zijn. Zo sluit het verbruik beter aan op de capaciteit op het elektriciteitsnet en betaalt PepsiCo alleen voor wat ze echt nodig heeft. In combinatie met de thermische installatie en opslag van Eneco kan PepsiCo hiermee verduurzamen en tegelijk helpen om het elektriciteitsnet beter te benutten. Het gaat om een contractvorm in een pilotfase. Bij succes wordt deze contractvorm verder schaalbaar gemaakt. Liander kijkt continu naar de behoefte bij de industrie en de mogelijkheden om verduurzaming te faciliteren. De verwachting is dat in de loop van 2025 in ieder geval twee andere vormen van alternatieve transportrechten breder aan kunnen worden geboden.
Flexibel gebruik elektriciteitsnet
Flexibel elektriciteitsgebruik is een van de essentiële voorwaarden voor de toekomst van de industrie in Nederland. Er zijn andere flexibele contractvormen die nu al grootschaliger zijn toe te passen in de industrie en mogelijkheden bieden om te verduurzamen. Denk hierbij bijvoorbeeld aan de bestaande congestiemanagementcontracten. Bij een flexibel contract op afroep bijvoorbeeld, krijgen bedrijven vooraf te horen wanneer ze moeten minderen in gebruik of minder kunnen terugleveren. De industrie kan ook gebruik maken van een contract waarbij ze op de dag zelf hun flexibiliteit aanbieden tegen een vergoeding. Ook kan de industrie die gevestigd is op een industrieterrein flexibiliteit leveren met een groep.
Transitieroutes voor de industrie
De verschillende flexibele oplossingen die mogelijkheden bieden voor de industrie, worden meegenomen in de transitieroutes die Liander wil doorlopen met de 100 grootste industriële gasverbruikers in het verzorgingsgebied. Samen met de bedrijven kijkt Liander naar de meest geschikte energieoplossing, locatiekeuzes en de mogelijkheden van duurzame opwek, opslag en flexibel energieverbruik. In de voedingsmiddelenindustrie is bijvoorbeeld sprake van relatief lage temperaturen en daar is elektrificatie vaak een goede oplossing. Maar in de keramische industrie zijn veel hogere temperaturen nodig en daar mogelijk de inzet van groen gas of waterstof een betere oplossing. Elke route is anders, afhankelijk van behoeften, productieprocessen en locatie van de industriële partij. Het doel is om met deze afspraken voldoende zekerheid te creëren voor alle partijen om investeringen te doen. Stilstand in de politiek staat het realiseren van de juiste randvoorwaarden in de weg. Er moeten keuzes worden gemaakt zodat de industrie weet waar ze aan toe zijn. Liander gaat hoe dan ook door met het maken van afspraken met de grootste gasverbruikers.