13 december 2021
ACM trekt na uitspraak Europees Hof boete Liander in voor overschrijden aansluittermijn
ACM trekt na uitspraak Europees Hof boete Liander in voor overschrijden aansluittermijn
De Autoriteit Consument en Markt (ACM) trekt de boete in die aan netbeheerder Liander was opgelegd voor het overschrijden van de wettelijke aansluittermijn van 18 weken. Liander kreeg deze boete, omdat was vastgesteld dat een aansluiting voor een laadstation van Fastned niet binnen 18 weken na opdracht is opgeleverd. De ACM stelt dat het Europees Hof heeft geoordeeld dat de wetgever een aansluittermijn niet in de wet had mogen vastleggen. Voor netbeheerders is dit een belangrijke uitspraak. Aangezien de harde 18 weken termijn als ‘absolute’ norm niet mogelijk maakt met de realiteit van dit moment rekening te houden. Vanzelfsprekend streeft Liander er altijd naar iedereen te voorzien van betaalbare, betrouwbare en bereikbare energievoorziening.
Alle netbeheerders zijn in de problemen gekomen door de aansluittermijn van 18 weken. Door de energietransitie, de economische groei, het structurele, landelijke tekort aan technisch personeel alsmede werkzaamheden die de doorlooptijd kunnen bepalen, zoals het tijdig verkrijgen van vergunningen of de medewerking van private grondeigenaren en het vestigen van benodigd zakelijk recht, is het volgens de netbeheerders simpelweg niet mogelijk om elke aansluiting binnen de 18 weken klaar te hebben. Liander beriep zich daarom in het geschil met Fastned op overmacht. Door de uitspraak is het nu duidelijk dat bepaalde regels op het gebied van energie niet door de wetgever vastgesteld mogen worden. ACM: “Dit is een taak voor de onafhankelijke nationale regelgevende instantie van een lidstaat. In Nederland is dit de ACM.” Het is bijvoorbeeld aan de ACM, en dus niet aan de wetgever, om de regels vast te stellen voor netbeheerders over aansluiting op en de toegang tot nationale netten.
Belangrijke uitspraak op nationale problematiek
De ACM zal op korte termijn een codewijzigingstraject starten om nieuwe, redelijke aansluittermijnen in de codes vast te leggen. Tot die tijd blijft de ACM uitgaan van de norm van “een redelijke aansluittermijn”. Om op die manier individuele afnemers te beschermen. Afhankelijk van de concrete omstandigheden kan die termijn per geval verschillen.
Er blijft voor alle netbeheerders wel een wettelijke aansluitplicht binnen redelijke termijn. Dat is daarmee een plicht die niet door een harde maximum termijn wordt ingevuld. Maar de netbeheerder zal wel in het kader van de zorgplicht een inspanning worden gevraagd om die wettelijke plicht invulling te geven. Er zal van geval tot geval beoordeeld moeten worden of de feiten en omstandigheden rechtvaardigen of rechtvaardigden dat de aansluiting niet eerder zal worden respectievelijk werd opgeleverd dan aan de orde is (geweest).
Enorme uitdaging
Nederland staat voor een enorme uitdaging om het energiesysteem klaar te maken voor een duurzame toekomst. De netbeheerders hebben te maken met een historisch grote opgave en werken hard aan uitbreiding van het energienet. Ze hebben tegelijkertijd te maken met een chronisch tekort aan technici en lange doorlooptijden. In het Klimaatakkoord is afgesproken dat in 2030 voor 35 terawattuur aan duurzame opwek van zon- en windenergie op land wordt ingepast. Daarnaast worden in 2030 ruim 1,5 miljoen woningen op een andere manier verwarmd dan met aardgas, bijvoorbeeld met groen gas, via een warmtenet of volledig elektrisch. Ook zijn er 1,2 miljoen extra laadpunten voor elektrische auto’s nodig. Al die windmolens, zonnepanelen, laadpalen, warmtepompen en uitbreidingen van onderstations hebben grote invloed op onze energienetten. Als netbeheerder is Liander verantwoordelijk voor een betaalbare, betrouwbare en bereikbare energievoorziening.
Nieuwe energiewet
De bepalingen in de Elektriciteitswet die de ACM in haar toezichthoudende oordeel als absoluut geldende maximum termijn interpreteert zijn aan het begin van deze eeuw vastgesteld. De huidige omstandigheden zijn daarbij niet voorzien door de wetgever. Liander is daarom blij dat in de voorstellen voor de nieuwe Energiewet meer oog is voor de complexiteit van het opleveren van aansluitingen.
Betrouwbaarste elektriciteitsnetten
Nederland heeft een van de betrouwbaarste elektriciteitsnetten van de wereld. Dit is echter niet ontworpen voor de snelle ontwikkelingen die nu plaatsvinden. De schaarste op het net is het gevolg van de groeiende economie, de digitalisering van de samenleving, het in recordtempo bouwen van huizen en het verduurzamen van de energievoorziening. Deze ontwikkelingen zorgen voor een explosieve vraag naar elektriciteit, waardoor het letterlijk knelt op het elektriciteitsnet.