09 december 2021
Liander publiceert elke 2-weken een update van de knelpunten op het elektriciteitsnet. In navolging van andere gebieden in Nederland heeft het elektriciteitsnet in het westelijk deel van Amsterdam en een deel van de regio Zaanstreek Waterland zijn maximale capaciteit bereikt voor het leveren van elektriciteit. Netbeheerder Liander werkt hard aan het uitbreiden van het elektriciteitsnet en het ontwikkelen van oplossingen om meer capaciteit te creëren. Zodra deze uitbreidingen gereed zijn kan Liander grootverbruikers van elektriciteit – zoals supermarkten, scholen, kantoren en fabrieken – die zich hier willen vestigen of meer elektriciteit willen in hun vraag voorzien.
Nederland heeft een van de betrouwbaarste elektriciteitsnetten van de wereld. Dit is echter niet ontworpen voor de snelle ontwikkelingen die nu plaatsvinden. De schaarste op het net is het gevolg van de groeiende economie, de digitalisering van de samenleving, het in recordtempo bouwen van aardgasloze huizen en het verduurzamen van de energievoorziening. Deze ontwikkelingen zorgen voor een explosieve vraag naar elektriciteit, waardoor het letterlijk knelt op het elektriciteitsnet. De ontwikkelingen gaan op dit moment zo snel dat Liander verwacht dat er op korte termijn op meer plekken schaarste op het elektriciteitsnet ontstaat. Door de drukte op het elektriciteitsnet heeft elektriciteitsstation Hemweg in Amsterdam zijn maximale capaciteit bereikt. Dit station is een knooppunt voor de regio omdat het negen kleinere stations in de gemeenten Amsterdam en Zaanstad van elektriciteit voorziet.
Voedingsgebied van elektriciteitsstation Hemweg
Gemeente Amsterdam
De vraag naar elektriciteit in Amsterdam is enorm. Liander constateert dat sinds de aankondiging van knelpunten op het hoofdstedelijk elektriciteitsnet bedrijven grote hoeveelheden elektriciteit contracteren. In 2021 hebben grootverbruikers van elektriciteit, in het gebied dat station Hemweg van stroom voorziet, vier keer zoveel elektriciteit aangevraagd als in de afgelopen 10 jaar.
Elektriciteitsstation Hemweg voorziet samen met de onderliggende stations in Amsterdam het Westelijk Havengebied, Sloterdijk, Slotervaart, Osdorp, Geuzenveld, Bos en Lommer en een deel van het centrum van elektriciteit. De eerste capaciteitsuitbreiding voor grootverbruikers van elektriciteit aangesloten op station Hemweg komt beschikbaar vanaf eind 2025 door een aantal onderliggende stations van Hemweg los te koppelen. In het derde kwartaal van 2027 worden de capaciteitsproblemen definitief opgelost door uitbreiding van het station Hemweg. Hierbij is Liander in grote mate afhankelijk van extra capaciteit die Tennet, de beheerder van het hoogspanningsnet, op zijn deel van station Hemweg gaat realiseren. Daarnaast is Liander afhankelijk van de gemeenten Amsterdam en Zaanstad voor tijdige beschikbaarheid van grond en vergunningen voor de verschillende projecten.
Grootschalige uitbreiding Amsterdamse elektriciteitsnet
Liander werkt aan een grootschalige uitbreiding van het Amsterdamse elektriciteitsnet. De netbeheerder investeert de komende vijf jaar 1 miljard euro in het energienetwerk in de hoofdstad. Liander bouwt de komende decennia in Amsterdam 17 nieuwe elektriciteitsstations, breidt 11 bestaande stations uit, plaatst ruim 1.000 transformatorhuisjes en legt vele kilometers elektriciteitskabel. Door het tekort aan technici, gebrek aan ruimte en langlopende procedures en vergunningstrajecten kost dit veel tijd.
Taskforce gemeente Amsterdam
Om in de periode totdat het net is uitgebreid toch zo veel mogelijk bedrijven en instellingen aan te sluiten zet Liander in op versnelling van de werkzaamheden, innovaties en tijdelijke oplossingen. Zo hebben Liander, Tennet en de gemeente Amsterdam een ‘taskforce’ in het leven geroepen om de netuitbreidingen te versnellen en tijdelijke oplossingen te stimuleren. Daarnaast onderzoekt Liander met bedrijven de mogelijkheid om hun elektriciteitsverbruik te verschuiven naar minder drukke momenten van de dag.
Beschikbaarheid van elektriciteit voor grootverbruikers in Amsterdam
Zaanstreek Waterland
Afgelopen half jaar bereikten twee elektriciteitsstations in de regio Zaanstreek Waterland de maximale capaciteit. Hierdoor kreeg een groot deel van de gemeente Zaanstad te maken met schaarste op het elektriciteitsnet. Nu ook station Hemweg zijn maximale capaciteit heeft bereikt geldt de schaarste voor de gehele gemeente. Grootverbruikers van elektriciteit die zich in Zaanstad willen vestigen of extra capaciteit willen, moeten wachten tot het elektriciteitsnet is uitgebreid of er oplossingen beschikbaar zijn die meer capaciteit creëren.
Om aan de snel aantrekkende vraag naar elektriciteit in Zaanstreek Waterland tegemoet te komen bouwt Liander de komende jaren drie nieuwe elektriciteitsstations en breidt zes bestaande stations uit. Dankzij deze extra capaciteit kan Liander de Zaanse stations die nu op station Hemweg zijn aangesloten te zijner tijd overzetten naar het nieuw te bouwen station Oostzaan. Hiermee wordt het Zaanse elektriciteitsnet losgekoppeld van het Amsterdamse net. Dit is naar verwachting eind 2025 gerealiseerd. Het overzetten van de stations kost veel tijd omdat de realisatie van metersbrede kabelverbindingen dwars door de drukke ondergrond van het Noordzeekanaalgebied en stedelijk Zaanstad tijdrovend is. Liander stelt samen met gemeente Zaanstad alles in het werk om de noodzakelijke netverzwaringen zo spoedig mogelijk te realiseren. Het nieuwe knelpunt in Zaanstad heeft geen impact op consumenten en ondernemers die al een contract met Liander hebben. Ook heeft dit knelpunt geen betrekking op terugleveren van elektriciteit via (duurzame) opwek, zoals windmolens en zonnepanelen. Voor de geplande woningbouw in het gebied heeft Liander capaciteit gereserveerd.
10 urgente punten en taskforce Noord-Holland
De schaarste op het elektriciteitsnet neemt toe, ondanks de maximale inzet van geld, tijd en mensen door de netbeheerders, zowel landelijk als regionaal. Er is dringend actie nodig om de gevolgen voor de economie en de energietransitie te beperken. De gezamenlijke netbeheerders vragen de formateurs in een brief om prioriteit hiervoor in het toekomstig regeerakkoord aan de hand van 10 urgente punten. In Noord-Holland hebben de netbeheerders Liander en Tennet en de Provincie Noord-Holland een gezamenlijke taskforce opgericht. De taskforce gaat aan de slag met de energie-opgave van de provincie door de uitbreiding van infrastructuur te coördineren en te versnellen, manieren om de schaarse ruimte op het net op een maatschappelijk verantwoorde manier te verdelen en slimme korte termijn oplossingen om de congestieproblematiek te verzachten.
Liander publiceert op zijn website kaarten van de gebieden waar schaarste op het elektriciteitsnet is die impact heeft op grootverbruikers van elektriciteit.
Gemeente Amsterdam en netbeheerders Liander en Tennet vormen een gezamenlijk taskforce om de gevolgen van het volgelopen ...
De veranderingen in het energiesysteem van de toekomst raken alle sectoren. Vooral nu de capaciteit op het elektriciteit ...