Betrouwbare telecomverbinding essentieel voor slimme meter

Telecomverbinding slimme meter

Slimme meter op afstand uitlezen

Slimme meters kunnen op afstand worden uitgelezen. Een betrouwbare telecomverbinding is hierbij een essentiële schakel. Liander en Stedin hebben hiervoor een eigen netwerk opgezet, waarmee meters veilig worden uitgelezen en inzichten verzameld die van belang zijn voor de overgang naar een duurzaam energiesysteem.

Wat doet de slimme meter?

De slimme energiemeter is een digitale energiemeter die klanten inzicht geeft in hun energieverbruik. De slimme meter levert hierbij real-time informatie. Iemand met zonnepanelen kan ieder moment van de dag zien hoeveel er wordt opgewekt. En wie bijvoorbeeld een slimme thermostaat koppelt aan de slimme meter, kan real-time zijn energieverbruik zien.

Daarnaast geeft de slimme meter energiedata door aan de netbeheerder, waardoor het energieverbruik automatisch en accuraat wordt verwerkt. De energieleverancier brengt de verbruikte energie in rekening bij de consument. De slimme meter registreert het verbruik per kwartier, zodat het energieverbruik in de toekomst op basis van actuele energieprijzen met de consument verrekend kan worden. Hierdoor kan de consument met het energiegebruik inspelen op actuele energieprijzen, die naar verwachting door de energietransitie over de dag heen steeds meer zullen gaan fluctueren.

De slimme meter geeft daarnaast netbeheerders inzicht in waar het netwerk onder druk staat en het netwerk moet worden verzwaard. Netbeheerders kunnen hiermee gericht investeren in uitbreidingen en versterkingen. Zowel voor het afrekenen en voor de inzichten in de belasting van het net is het continu uitlezen van de meter niet nodig. Standaard geeft de meter 1 keer per maand alle verzamelde standen door.

Slimme meters maken het tenslotte ook mogelijk om storingen sneller op te sporen. Dat doen de netbeheerders door slimme meters te ‘pingen’ om te kijken of er ergens stroomstoringen zijn. Hiermee kunnen netbeheerders direct zien welke gebied is verstoord en heel gericht de storing verhelpen.

Slimme meter en telecom

De slimme meter heeft een betrouwbare telecomverbinding nodig om de energiedata van de slimme meter naar de netbeheerder te sturen. Er zijn verschillende telecomtechnologieën om met de meters te communiceren, zoals GPRS, 3G of 4G, CDMA of LTE-M. De ontwikkeling van telecom technologieën gaan hierbij razendsnel. Commerciële providers stappen in hoog tempo over op nieuwe netwerken. Kijk bijvoorbeeld naar de huidige ontwikkeling van 5G. In een periode van 10 jaar zijn we in Nederland van GPRS overgegaan op 4G en stappen we in 2020 alweer over naar 5G.

Slimme meters plaatsen en vervangen is kostbaar. Ze worden robuust ontworpen en hebben een levensduur van minstens 15 jaar. De levensduur van een slimme meter kan dus langer zijn dan die van de telecomoplossing. Dit zou betekenen dat de netbeheerders de slimme meter moet vervangen voor het einde van de levensduur omdat de telecomvoorziening wijzigt[WB1] . Dat leidt tot onnodig hoge maatschappelijke kosten. Netbeheerders kijken ver vooruit en maken vroegtijdig keuzes maken over de communicatietechnologie van de slimme meter.

Ontwikkeling eigen netwerk

Liander en Stedin hebben daarom in 2015 een joint-venture opgezet die een draadloos telecomnetwerk heeft gerealiseerd op basis van CDMA-technologie. Hierdoor zijn zij minder afhankelijk van de ontwikkelingen in de markt op het gebied van telecomoplossingingen. Bijkomende overweging is dat de netbeheerders met hun eigen telecomnetwerk een hoge beschikbaarheid kunnen garanderen. Dit is van belang omdat het elektriciteitsnetwerk steeds digitaler wordt. Een eigen netwerk bevordert de betrouwbaarheid. Inmiddels heeft dit datanetwerk meer dan honderdvijftig zendmasten. Ruim twee miljoen slimme meters maken hier op dit moment al gebruik van. Het telecomnetwerk is hiermee een essentiële schakel om bij te dragen aan een veilige en betrouwbare overgang naar het veranderende, duurzame energiesysteem.

Toekomst

Netbeheerders, marktpartijen en overheid hebben eind 2011 op basis van actuele inzichten samen de eisen aan de slimme meters ontworpen. Op basis daarvan is de afgelopen vijf jaar in hoog tempo de slimme meter in de Nederlandse huishoudens geplaatst inmiddels meer dan 11 miljoen slimme meters in NL. Net als in vele andere sectoren ontwikkelt de digitalisering zich razendsnel. Netbeheerders staan niet stil, maar ontwikkelen de slimme meter en het onderliggende telecomnetwerk verder op basis van de laatste inzichten rond de energietransitie en digitalisering. De huidige slimme meters en telecomnetwerk zijn nog jaren zeer geschikt. Voor de periode daarna werken de netbeheerders volop aan de volgende generatie meters en telecom.

Vergunningen

Om te kunnen communiceren met al die slimme meters, stations en lantaarnpalen maakt het eigen netwerk van Liander en Stedin gebruik van een radiofrequentie (de zogenaamde 450 MHz-frequentie). Vergunningen voor het gebruik van frequentiespectra zijn nooit eeuwigdurend, zo ook de vergunning voor het gebruik van de 450 MHz-frequentie. Deze loopt in 2024 af. Liander en Stedin willen hun eigen netwerk vanuit maatschappelijk belang vanzelfsprekend graag voortzetten. Het beleid voor de periode na 2024 moet nog gemaakt worden. De netbeheerders zijn hierover in dialoog met het ministerie van Economische Zaken en Klimaat en blijven het belang van een veilig en betrouwbaar eigen netwerk benadrukken.