19 november 2021
Partijen die grootschalig duurzame energie produceren konden van 5 oktober tot en met 11 november SDE++-subsidie aanvragen bij de Rijksdienst voor Ondernemend Nederland (RVO). Om in aanmerking te komen voor subsidie hebben de producenten een transportindicatie van hun netbeheerder nodig.
Liander ontving voor deze subsidieronde 2.092 aanvragen, waarvan 1.840 goedgekeurd werden. Door de verder verschuivende verhouding tussen windmolens en zonne-installaties komt het efficiënt inrichten van het energiesysteem verder onder druk te staan en daarmee het halen van de klimaatdoelstellingen.
Een transportindicatie geeft aan dat op het moment van aanvragen er transportcapaciteit beschikbaar is of komt binnen de realisatietermijn die daarvoor in de SDE++-regeling staat. Het document biedt echter geen garantie dat het gevraagde transportvermogen in de toekomst daadwerkelijk beschikbaar is. Met deze ingebouwde netcheck wordt voorkomen dat projecten die niet realiseerbaar zijn vanwege schaarste op het elektriciteitsnet subsidie toegekend krijgen. Zo wordt zoveel mogelijk voorkomen dat subsidiegeld vast komt te zitten in projecten die uiteindelijk geen bijdrage kunnen leveren aan de klimaatdoelstellingen.
Bij het online loket van Liander kwamen de afgelopen periode 2.092 aanvragen voor een transportindicatie binnen. Dat is 13% minder dan bij de laatste subsidieronde. In totaal werd er voor 2.444 megawatt aan vermogen aangevraagd. Voor 88% van de aanvragen gaf Liander een transportindicatie af. Het gaat hier om een vermogen van 1.995 megawatt. Het aantal afgegeven indicaties is ten opzichte van de vorige subsidieronde met 2% gedaald. Liander gaf het merendeel van de aangevraagde indicaties af aan ontwikkelaars van zonneweiden en zonnedaken. In 15 gevallen gaf Liander een indicatie voor een aanvraag voor windproductie, in één geval voor biomassa.
De aanvraag van windproductie is ten opzichte van 2020 afgenomen van 4% van het totale goedgekeurde vermogen tot 1,2% in 2021. Hierdoor komt het efficiënt inrichten van het energiesysteem verder onder druk te staan. Onder meer door een goede mix van opwek van duurzame energie door wind- en zoninstallaties is veel voordeel te behalen. Door het maken van systeemefficiënte keuzes kan tot wel 60% van de benodigde ruimte, tijd en geld voor infrastructuur worden bespaard. De maatschappelijke keuze voor alsmaar meer zonnestroom betekent dat de netbeheerders meer infra moeten aanleggen dan in een efficiënt(er) systeem. Daardoor worden wacht- en realisatietijden langer, gaan de maatschappelijke kosten omhoog en kunnen de netbeheerders het schaarse personeel niet inzetten voor essentiële werkzaamheden.
Ruim 60% van de projecten die van Liander een transportindicatie ontvingen, bevindt zich in Flevoland, Gelderland of Friesland. In grote delen van deze provincies heeft het elektriciteitsnet van TenneT, beheerder van het hoogspanningsnet, zijn maximale capaciteit bereikt. TenneT onderzoekt momenteel of hier congestiemanagement mogelijk is. Is dat niet het geval, dan is er pas na verzwaring van het net door TenneT ruimte voor nieuwe initiatieven om grootschalig duurzame energie op te wekken. Dat zal naar verwachting meerdere jaren gaan duren. Dit kan betekenen dat een verkregen SDE-beschikking niet gerealiseerd kan worden, omdat er niet tijdig transportcapaciteit beschikbaar is.
Verder valt in de subsidieronde van 2021 de toename van het aantal aanvragen van zonneparken op de grond op. Zowel in aantal als in vermogen. Het aantal nam met 5% toe ten opzichte van de aanvragen van vorig jaar. Het aangevraagd vermogen van de grondgebonden zonneparken groeide wel aanzienlijk (+ 42%) naar gemiddeld 7,6 megawatt per project (2020: 5,7 megawatt).
De regionale netbeheerders roepen om regie en prioritering door de overheid bij het verdelen van de schaars beschikbare capaciteit op het elektriciteitsnet. Er is dringend actie nodig om de gevolgen voor de economie en de energietransitie te beperken. De gezamenlijke netbeheerders vragen de formateurs in een brief om prioriteit hiervoor in het toekomstig regeerakkoord aan de hand van 10 urgente punten. Zij pleiten onder meer voor tijdelijke opslag van de energie; er komt op zonnige dagen nu een overschot aan zonnestroom dat niet wordt benut gedurende een deel van de dag, terwijl dat op een ander moment goed aan het net geleverd kan worden. Tijdelijke opslag is daarmee ook een prima middel om op veel meer bedrijfspanden (grootschalig) zon-op-dak te kunnen installeren. De SDE++-regeling bevat nu geen prikkel om hierop te sturen of om energieopslag lonend te maken.
Sinds 2016 geeft de RVO twee keer per jaar subsidie aan producenten die grootschalig duurzame energie willen opwekken. In 2021 stelde de RVO de subsidieronde nog maar één keer open en was er in deze ronde 5 miljard euro beschikbaar. Voor 2022 is er maximaal 11 miljard euro beschikbaar.
Ruim tweehonderd leerlingen van een basisschool in Lelystad hebben vorige week een project van Liander bezocht. De werkz ...
Grootverbruikers mogen in gebieden waar het elektriciteitsnet de maximale capaciteit heeft bereikt niet meer elektricite ...