Beperkte capaciteit in gebieden Liander

Door de groeiende economie neemt de vraag naar vermogen snel toe, vooral bij bedrijven. In sommige delen van ons verzorgingsgebied zit ons netwerk aan z’n maximale capaciteit.

De energietransitie versnelt in een rap tempo. Op steeds meer plekken wordt duurzame energie opgewekt. Het terug leveren van die energie vraagt extra capaciteit van ons netwerk. Het elektriciteitsnet is honderd jaar geleden namelijk ontworpen als éénrichtingsverkeer: het transport van stroom van gas- en kolencentrales naar de verbruikers. Het tweerichtingsverkeer van energie leveren door centrales én terugleveren door onze klanten is dus relatief nieuw.

‘Dunne’ kabels in dunbevolkte gebieden
De opwek van duurzame energie zien we vooral in gebieden die dunbevolkt zijn. Door de lage grondprijzen zijn deze gebieden aantrekkelijk voor ontwikkelaars van zonneweiden. Maar juist in die gebieden is de kabel doorgaans ‘dun’ en dat brengt problemen met zich mee.

Grote groei van datacenters vraagt om veel elektriciteit
De grote capaciteitsvraag die we de laatste jaren zien, komt door de aantrekkende economie én door een sterke toename van datacenters. Het aantal datacenters in Nederland nam afgelopen vier jaar enorm toe. Vooral in metropoolregio Amsterdam. Een gemiddeld datacenter vraagt al gauw een vermogen dat te vergelijken is met een stad tussen de 35.000 en 140.000 inwoners.

Netaanpassingen
Waar de druk op het netwerk toeneemt, zijn wij druk bezig om het energienet uit te breiden. Bijvoorbeeld door extra elektriciteitsstations te bouwen. Een proces dat vaak jaren duurt. Niet alleen door de bouw zelf, maar ook omdat bezwaar- en beroepsprocedures voor vertraging zorgen. Een flinke uitdaging dus om vraag en aanbod goed op elkaar af te stemmen.

Transportbeperking voor sommige klanten
Onze primaire taak is het aansluiten van klanten en het transporteren van elektrisch vermogen. Daarom passen we het net continu op diverse locaties aan. Als dat niet of niet op tijd lukt, zijn we soms genoodzaakt om een transportbeperking op te leggen. Dan heeft een klant wel een aansluiting voor elektriciteit, maar krijgt hij tijdelijk geen toestemming de volledige capaciteit van de aansluiting te gebruiken. Vooralsnog kunnen we alleen zakelijke klanten met een aansluiting voor grootverbruik soms niet de gevraagde capaciteit bieden. Een eventuele transportbeperking treft voornamelijk zakelijke klanten met een grootverbruikaansluiting, geen consumenten.

Innovatieve oplossingen
Liever nog voorkomen we deze grote investeringen en hoeveelheid werk aan het net door innovatieve oplossingen. Daarmee geven we niet alleen invulling aan onze missie om de energievoorziening naast betrouwbaar en bereikbaar (= voor iedereen onder gelijke condities toegankelijk) ook betaalbaar te houden. Maar houden we ook de kosten die de energietransitie met zich meebrengt zo laag mogelijk.

Flexibiliteitsmarkt
Een van die oplossingen is het inrichten van een flexibiliteitsmarkt. Dat doen we al in Nijmegen-Noord. Daar proberen we de vraag en het aanbod aan elektriciteit goed op elkaar af te stemmen en zo piekbelasting te voorkomen. Dit is een tussenoplossing, omdat het een stuk duurder is dan onze eigen netten aan te passen. In een flexmarkt kopen wij namelijk beschikbaarheid van elektrisch vermogen buiten het vermogen dat in ons netwerk zit. De grote vraag naar vermogen speelt in een aantal van de regio’s waar Liander netbeheerder is. Een andere oplossing is cable pooling, waarbij gebruiker en opwekker gebruik maken van één kabel. Hierbij zorgen we voor een hogere benuttingsgraad van onze assets en voorkomen we netinvesteringen.

Slimmer omgaan met redundantie
Liander zorgt er bij het aansluiten van een klant (bijvoorbeeld een bedrijf, woonwijk of zonneweide) altijd voor dat er ook voldoende ‘redundantie’ in het elektriciteitsnet zit. Concreet betekent dit dat er extra kabels en installaties aanwezig zijn. Bij een storing kan het elektriciteitstransport dan sneller worden hersteld. Ook is onderhoud aan het net mogelijk zonder dat grote groepen klanten zonder elektriciteit komen te zitten. Voor opwekkers van elektriciteit is Liander begonnen om slimmer om te gaan met deze redundantie. Als het gaat om een aansluiting met alleen opwek, kan een klant vanaf nu vrijwillig kiezen om tijdelijk te worden afgeschakeld bij een storing of onderhoud. Hierdoor kunnen opwekkers zoals zonneweiden en windparken veel sneller worden aangesloten en kan Liander op een efficiëntere wijze omgaan met het plannen van capaciteitsuitbreiding van het elektriciteitsnet.